میلگرد بستر چیست

میلگردبستر چیست ؟ بر اساس مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان (بند 8-1-2-36) میلگردبستر یا ( bed joint reforcement ) از یک جفت مفتولِ طولیِ تغییر شکل یافته تشکیل شده که مفتول های عرضی آن به صورت نردبانی یا خرپایی به آن جوش شده اند و در ابعاد مناسب برای قرارگیری در درزهای ملات بین ردیف های واحد بنایی نصب می شود. میلگردبستر به صورت نردبانی دیگه موزد استفاده قرار نمیگیرد.

در این مقاله اطلاعات دقیق و تخصصی درباره میلگردبستر و اتصالات مربوط به آن به شما کاربر عزیز خواهیم داد.

یکی از دغدغه های اصلی مهندسان محاسبه ساختمان، طراحی مهار مناسب برای اجزای ساختمانی غیر سازه ای مخصوصا دیوار ها می باشد. در گذشته با قرار دادن جزئیات وال پست ها بصورت نبشی و یا میلگرد سعی در مهار این دیوارها داشتند.

اما تجربه زلزله سال 96 کرمانشاه به مهندسان محاسب متذکر شد اجرای وال پست به روش قدیمی نمیتواند روش مناسبی برای مهار دیوار ها باشد، زیرا در این زلزله تمامی دیوارها علی رغم پایداری سازه ها دچار فرور‌یزش شد و بر همین اساس مرکز تحقیقات راه و شهرسازی اقدام به ارائه استانداردی جهت اجرای وال پست به روش جدید (میلگرد بستر) نمود که با عنوان پیوست ششم آیین نامه 2800 در خصوص روش های طراحی و اجرایی وال پست های جدید یا همان میلگرد بستر می باشد.

انواع میلگرد بستر

1. میلگردبستر نردبانی
2. میلگردبستر خرپایی

میلگردبستر هایی که مدل خرپایی ساخته میشوند از استحکام بیشتری برخوردار هستند نسبت به میلگردبستر های نردبانی

تاریخچه میلگرد بستر

با بررسی منابع بین المللی، تاریخچه استفاده از میلگرد بستر به سال ۱۸۱۳ میلادی در اروپا بر می گردد و از حدود هفتاد سال پیش دارای آیین نامه بین المللی و معتبر در آمریکا بوده و در حال حاضر نیز در بسیاری از کشورهای اروپایی، استرالیا، هند، کانادا، نیوزلند دارای آیین نامه ملی می باشد.

یکی از معتبر ترین کمیته هایی که در زمینه آیین نامه سازه های بنایی و خصوصا میلگرد بستر فعالیت می نماید، کمیته ای بنام؛ (MSJC) MASONRY STANDARD JOINT COMMITTEE متشکل از ACI-ASCE-TMS می باشد که لازم به ذکر است از سال۱۳۹۲ با انتشار رسمی مبحث هشتم مقررات ملی، نام میلگرد بستر در آیین نامه ها وارد گردید.

در عین حال مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با انتشار پیوست ششم آیین نامه 2800 با عنوان”طراحی لرزه ای و اجرای اجزای غیر سازه ای معماری” در خصوص استفاده از میلگرد بستر را الزامی کرد.

جنس میلگرد بستر

در تعاریف و مشخصاتی که از میلگرد بستر در مراجع مختلف از جمله مبحث هشتم مقررات ملی عنوان شده این است که میلگردهای بستر به عنوان فولاد ضد زنگ استفاده شده است.

بر اساس بند 8-4-3-8 مبحث هشتم، سیم های طولی میلگردبستر باید کاملا در ملات یا دوغاب مدفون شوند که حداقل پوشش، برای حالتی که در معرض خاک یا هوا باشد برابر با 16 میلی متر و برای حالتی که در معرض خاک یا هوا نمی باشد برابر 13 میلی متر است.

تمام میلگردهای بستر باید از نوع فولاد گالوانیزه و ضد زنگ باشند و در بنایی واقع در معرض خاک یا هوا و یا در دیوارهای داخلی که در معرض میانگین رطوبت نسبی بیش از 75 درصد می باشند، توسط روکش گالوانیزه یا اپوکسی باید در برابر خوردگی محافظت شود.

روش اجرای میلگرد بستر

همانطور که میدانیم بایستی میلگردبستر درون ملات ما بین ردیف های واحد بنایی قرار بگیرد و به صورت کامل در ملات پنهان شوند به همین دلیل عرض آنها 2 تا 3 سانتی متر کمتر از قطر دیوار در نظر میگیریم و بر مبنای طول مورد نظر سفارش میدهیم.

در هنگام دیوار چینی میلگرد های بستر بر روی ملات قرار گرفته و در محل قطع به اندازه 40 سانتی متر بر روی هم، هم پوشانی دارند. به منظور اتصال میلگرد بستر به ستون ها و یا کلاف های قائم (در صورت نیاز) از گیره و قلاب استفاده میشود.

در ساختمان های بتنی گیره ها با پیچ و رُل پلاک به ستون متصل میشود. ولی در سازه های فولادی بایستی گیره ها به ستون و یا کلاف فولادی با بعد جوش حداقل 3 میلی متر جوش شوند.

میلگرد بستر یا وال پست | کاربرد وال پست

وال پست کلافی است که در طول های مشخص برای یکپارچه عمل نمودن دیوار به کار میرود. در واقع وال پست سبب درگیری دیوار با اسکلت و در نتیجه استحکام دیوار خواهد شد. وال پست نگهدارنده دیوار است؛ این سازه به صورت یک تیر یا ستون طراحی میگردد.

وظیفه وال پست انتقال نیروهای حاصل از باد و زلزله از دیوار به قاب سازه اصلی ساختمان میباشد که موجب عدم تخریب دیوار میگردد.وال پست در دو نوع قائم و افقی است.

وال پست قائم در زمانی که دهانه های شما بزرگ باشد از روی تیر طبقه پایین به تیر طبقه بالا متصل می شود.اجرای وال پست های قائم بایستی به صورتی باشد که فاصله افقی آنها کمتر از 4 متر باشد.

لازم به توضیح است که میلگرد بستر جایگزین وال پست نیست بلکه میلگرد بستر به همراه گیره، قلاب و وال پست ها یک سیستم جدید به منظور مهار دیوارها هستند.

استفاده از میلگرد بستر نسبت به روش های قبلی مهار دیوار، به دلیل راحتی نصب، استحکام بالا، اتصال قوی دیوارهای دوجداره، انعطاف بیشتر دیوارها و … دارای مزیت های بسیاری است.

نحوه محاسبه تعداد میلگردبستر

برای محاسبه تعداد میلگردبستر در هر طبقه از پلان معماری، ابتدا محیط پلان سازه را محاسبه کنید سپس در عدد 1.33 ضرب کنید.

معمولا برای ساختمان های 4 طبقه با پیلوت حدود 200 عدد میلگردبستر و 300 عدد گیره و قلاب مورد نیاز قرار میگیرد. برای هر طبقه به صورت متوسط 50 عدد بستر  استفاده میشود.

برای محاسبه تعداد گیره و قلاب هر طبقه، دو برابر تعداد بستر ها، محاسبه میشود.

مشخصات میلگرد بستر

مینیمم قطر مفتول‌ ها چهار میلیمتر و ماکسیمم قطر مفتول‌ های برابر نصف ضخامت ملات بستر می باشد. باید دقت داشت که ضخامت ملات بستر نباید از شانزده میلیمتر بیشتر شود چراکه ماکسیمم قطر ممکن، برای مفتول ها هشت میلیمتر است.

البته، در بیشتر موارد ملات بستر ده میلیمتر بوده است و از مفتول‌ هایی باقطر چهار میلیمتر الی 5/4 میلیمتر استفاده شده است.

برای جلوگیری از خوردگی نیاز است که میلگردهای بستر به طور گالوانیزه تولید شده یا دارای پوشش اپوکسی باشند، در غیر اینصورت میلگردهای بستر باید از فولاد ضد زنگ ساخته و تولید شده باشند.

وزن میلگرد بستر

میلگردبستر خرپایی عرض 5.5 و 11 و 15 توسط شرکت رفیع سازه اراک با ابعاد و وزن استاندارد مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تولید میشود.

برای میلگردبستر دیوار با عرض بلوک زیر 8 سانتی متر میلگردبستر عرض 5.5 استفاده میشود.

برای میلگردبستر دیوار با عرض بلوک زیر 16 سانتی متر میلگردبستر عرض 11 استفاده میشود.

برای میلگردبستر دیوار با عرض بلوک زیر 22 سانتی متر میلگردبستر عرض 15 استفاده میشود.

مزایا میلگرد بستر

• کنترل عرض و فاصله ترک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ های حاصل از جمع‌ شدگی و تغییر شکل‌ های حرارتی
• بیشتر شدن استقامت و شکل پذیری خمش خارج از صفحه دیوار
• بیشتر شدن استقامت برشی درون صفحه دیوار
• بیشترشدن انسجام دیوارها در حال زلزله و جلوگیری از ریزش برون صفحه
• بهتر شدن شکل پذیری دیوار
• به وجود آمدن اتصال مکانیکی برای نمای بنایی(آجری یا سنگی)
• عدم نیاز به استفاده از واحدهای بنایی با هندسه ویژه
• نیاز نبودن به تغییر ساخت دیوار
• متصل کردن دیوارهای دو لایه به یکدیگر
• تامین تسهیلات مورد نیاز اطراف بازشوها
• طول وصله و طول کم به خاطر کوچک بودن قطر مفتول و ساختارشبکه ای میلگرد بستر
• افزایش شکل پذیری دیوار و در نتیجه مقاومت در برابر ارتعاشات زمین لرزه

همچنین شما کاربر گرامی میتوانید برای مطلع شدن از جدید ترین قیمت روز میلگرد بستر به صفحه ی محصولات سایت بروید.

گیره

گیره قطعه ای است از جنس ورق گالوانیزه با حداقل ضخامت 2 میلیمتر که با اتصال به ستون و قلاب می تواند نیروهای موجود را انتقال دهد. این قطعه به گونه ای طراحی شده است که امکان تنظیم ارتفاع با سطح سفال یا بلوک ها را دارد.

قلاب

برای اتصال مفصلی دیوار به ستون از قلاب استفاده می شود. که با قرارگیری بر روی میلگرد بستر و هم پوشانی با آن ، اتصال بین ملات، میلگرد بستر و در نهایت دیوار و ستون را فراهم می کند. جنس قلاب از فولاد گالوانیزه بوده و حداقل قطر مفتول آن 4 میلی متر می باشد.

بست رادیکالی

بست رادیکالی قطعه ایست از جنس فولاد گالوانیزه با حداقل ضخامت 2 میلیمتر و حداقل عرض 25 میلیمتر که برای مهار خارج از صفحه در دیوارهای که از بلوک با ملات بستر نازک مانند بلوک های سبک گازی ، بلوک AAC ، هبلکس و …. به هم متصل می شوند استفاده می گردد.

بست فولادی منقطع

بست فولادی منقطع در دیوارهایی که از بلوک های با ملات بستر نازک یا چسب نظیر بلوک های سبک گازی ، بلوک AAC  ، هبلکس و… به هم متصل می شوند، جهت اتصال دو بلوک به هم استفاده می شود. جنس این بست ها از فولاد گالوانیزه می باشد.

در هرطرف آن باید حداقل دو سوراخ جهت اتصال به کمک میخ ، پیچ یا پرچ تعبیه گردد. روش دیگر اتصال دو بلوک به هم بست های کرکره ای می باشد که پس از چیدن بلوک ها در کنار هم به وسیله چکش دو قطعه را به هم متصل می کند.

مشخصات فنی محصول

• جنس میلگرد بستر بایستی از فولاد مطابق با استاندارد ASTM A82 ، با تنش تسلیم حداقل 485Mpa و مقاومت نهایی 550Mpa باشد.
• نوع جوش میلگرد بستر بایستی از نوع جوش نقطه ای اتوماتیک باشد.(ASTM A951)
• فولاد مصرفی در میلگرد بستر بایستی از نوع فولاد ضد زنگ و یا فولاد گالوانیزه باشد. (ASTM A951)
• میلگرد بستر می تواند در نوع نردبانی (ladder) و خرپایی (truss) در عرض های مختلف بر حسب طراحی ساخته شود.

روش های طراحی

1. روش تقریبی: در ساختمان های با اهمیت کم میتوان به ازای هر 40 سانتیمتر ارتفاع دیوار از میلگرد بستر و قطعات اتصال مربوطه استفاده کرد.
2. روش دقیق : در این روش مهندس محاسب بر اساس بارهای جانبی وارده ( باد و زلزله) و مطابق با استاندارد 2800 مساحت میلگرد مورد نیاز، مقطع وادار یا تیرک و نیز تعداد رج هایی از دیوار که باید با میلگرد بستر مسلح گردد را طراحی و مشخص می نماید.
3. استانداردها و مستندات طراحی ، ساخت و اجرای مهار اجزای غیر سازه ای:
4. پیوست شش آیین نامه ی طراحی ساختمان ها در برابر زلزله ( استاندارد 2800)
5. ضابطه شماره 729 ( راهنمای طراحی لرزه ای دیوارهای بنایی غیر سازه ای مسلح و میلگرد بستر)
6. مقررات ملی ساختمان ( مباحث پنج، شش ، هشت ، نه ، ده و یازده)
7. استاندارد ملی ایران به شماره 3132 و 8133
8. استاندارد ASTM به شماره های A82 و A951

برخی از پروژه های انجام شده توسط شرکت :

1. بیمارستان امام خمینی(ره) اصفهان
2. شرکت طراحی و ساختمان نفت (شیراز)
3. شرکت صنعتگران ( پادگان غدیر قاین)
4. تعاونی مسکن مهر جزیره قشم
5. شرکت بازرگانی و صنعتی پدید
6. شرکت جهان آرای اسپادانا اصفهان
7. سازمان همیاری شهرداریهای یزد
8. شرکت تعاونی مسکن کارکنان جهاد کشاورزی استان یزد
9. صدها پروژه ساختمانی و صنعتی دولتی و خصوصی در سطح کشور

رفیع سازه